Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp vizesiz, İstanbul’a sadece 1 saat 10 dakika uzaklıkta, hafta sonu yurt dışı kaçamağı yapmak için en ideal şehirlerin başında geliyor. İlk kez yurt dışına çıkacak olanlar için de Üsküp nokta atışı bir adres.
600 yıla yakın Osmanlı Devleti’nin hakimiyetinde kalan Üsküp’te Arnavut ve Türk nüfus hayli fazla. Eğer yabancı dil konusunda çekinceniz varsa Üsküp’te endişelenmenize gerek yok, Türkçe konuşan birine mutlaka denk geliyorsunuz.
Pek çok Avrupa kentinden alışık olduğumuz üzere Üsküp de bir nehir ile ikiye ayrılmış. Vardar Nehri’nin bir yakasında Arnavutlar, Türkler ve Boşnaklar (Müslümanlar) yaşarken öbür yakasında Makedonlar ve Sırplar (Hristiyanlar) yaşıyor. Müslümanların yaşadığı bölümde kendinizi adeta bir Anadolu kentinde hissediyorsunuz.
Osmanlı döneminden miras kalan tarihi yapılar da şehrin bu yakasında, aşina olduğumuz kültürel özellikler de… Burası Eski Üsküp (Old Town) olarak bilinirken Yeni Üsküp küllerinden yeniden doğmaya çalışan bir Avrupa kenti olmak için devasa heykellerle donatılmış.
Dilerseniz öncelikle Üsküp Seyahati Öncesinde Bilinmesi Gerekenler yazımı okuyabilirsiniz. Üsküp’e Ulaşım, Üsküp’e Nasıl Gidilir?, Üsküp Seyahat Bütçesi gibi konulara detaylı şekilde yer verdim.
Yurt dışı seyahat planınız var ama internet kullanımı konusunda ne yapacağınızı bilmiyorsanız sizin için harika bir önerim var: Airalo Elektronik Sim Kart uygulaması. Airalo’ya kaydolup eSIM paketinizi 3$ indirimli almak için BIRTEN5418 referans kodununu kullanabilirsiniz. Buradan kayıt olabilirsiniz. Ayrıca SEYAHATIMGELDI10 kodu ile sonraki eSIM paket alımlarınızda %10 indirim kazanabilirsiniz.
Üsküp Gezisi Planlayanlar İçin Önemli Bilgiler:
Para Birimi: Makedonya Dinarı 1 TL 3.96 MKD (2022 Şubat), 1 Euro 61 MKD (Sabit kur)
Saat Farkı: Kışın Türkiye’den 2 saat geri, yazın ise 1 saat geri.
Vize Durumu: Vizesiz, pasaport ile giriş.
Hazırsanız Üsküp gezilecek yerler listesi ile bu güzel Balkan şehrini keşfetmeye başlayalım!
Üsküp Gezilecek Yerler Listesi
Yazının İçindekiler
1- Makedonya Meydanı
Makedonya Meydanı Üsküp’ün adeta kalbi. Heykellerle çevrili meydan yerel halkın buluşma noktası olduğu kadar turistler için de önemli fotoğraf duraklarından biri. Makedonya Meydanı’na geldiğinizde tam ortada Atlı Savaşçı Heykeli’ni görüyorsunuz.
Heykelin ismi Atlı Savaşçı olsa da aslında Alexandre the Great yani Büyük İskender’i temsil ediyor. Ancak Yunanistan ile yaşadıkları gerilim nedeniyle (Üsküp Seyahati Öncesi Bilinmesi Gerekenler yazımda detaylıca bahsettim) heykele bu ismi verememişler.
Makedonya’nın bağımsızlığının 20. yılına özel olarak Floransa’da yaptırılan Büyük İskender Heykeli hayli görkemli. Altında süs havuzu var ama biz gittiğimizde kullanılmıyordu. Makedonya Meydanı’nda görebileceğiniz bir diğer heykel beyaz mermerden yapılmış olan Çar Samuel Heykeli. Bir elinde asası ile tahtında oturan Çar Samuel Makedonya’yı Roma akınlarından koruyan kişiymiş.
Makedonya Meydanı günün her saati hareketli; etrafında restoranlar, kafeler, mağazalar ve oteller bulunuyor. Hava karardığında müzikli gösteriler ile meydanda vakit geçirmek hayli keyifli. Heykelleri bir de akşam ışıklar içerisinde fotoğraflamayı unutmayın!
2- Makedonya Caddesi
Çar Samuel Heykeli’nin bulunduğu noktadan başlayan Makedonya Caddesi kafe, restoran ve mağazaların yer aldığı şehrin cazibe noktalarından bir diğeri. Makedonya Caddesi’nin sonunda eskiden tren istasyonu olarak kullanılan ve günümüzde Üsküp Şehir Müzesi olarak hizmet veren binayı görebilirsiniz.
Üsküp Şehir Müzesi binası kentteki büyük depremde oldukça hasar görmüş ve bina üzerindeki saat depremin başladığı 6.17’de durmuş. Üsküp Şehir Müzesi yenileme çalışmaları nedeniyle bu dönemde ziyaret edilemiyor olsa da gittiğiniz tarihe göre giriş durumunu kontrol edebilirsiniz.
3-Rahibe Teresa Evi
Hayırsever faaliyetlerinden ötürü 1979 yılında Nobel Barış Ödülü alan Rahibe Teresa 1910 yılında Üsküp’te doğmuş. Arnavut kökenli bir aileden gelen Rahibe Teresa anısına yapılan ev farklı mimarisi ile görülmeye değer.
Bir zamanlar Katolik Kilisesi bulunan yere yapılan Rahibe Teresa Evi’ne giriş ücretsiz. Pazar-Cuma: 09.00-20.00, Cumartesi-Pazar: 09.00-14.00 saatleri arasında ziyaret edilebilen Rahibe Teresa Evi’nde Teresa’nın kişisel eşyaları sergileniyor.
4- Makedonya Zafer Takı
Üsküp’te Fransız esintileri taşıyan Makedonya Zafer Takı ülkenin bağımsızlık mücadelesinin simge yapılarından biri olarak 2012 yılında inşa edilmiş. Paris’teki Arc de Triomphe’ye benzetildiği için fazlasıyla eleştiri alan Makedonya Zafer Takı’nda ülke tarihini anlatan heykel, motif ve rölfeyler yer alıyor.
5- St. Clement of Ohrid Kilisesi
Kuzey Makedonya’nın en büyük Ortodoks Kilisesi olan St. Clement of Ohrid Üsküp gezilecek yerler listenizde bulunması gereken tarihi yapılar arasında. 1990 yılında modernist mimarinin en güzel örneklerinden biri olarak inşa edilen St. Clement of Ohrid Kilisesi kubbeli yapısıyla oldukça dikkat çekici.
Kiliseye sadece dışarıdan bakmakla yetinmeyin, mutlaka içerisini de gezin. Renkli duvar freskleri ile süslenen St. Clement of Ohrid Kilisesi’ne giriş ücretsiz. Konum olarak Makedonya Meydanı’na beş dakikalık uzaklıkta bulunuyor.
6- Üsküp Gezilecek Yerler: Taş Köprü
Üsküp’ün iki yakasını birleştiren Taş Köprü (Stone Bridge) Osmanlılardan günümüze kalan en değerli yapılardan biri. Öyle ki 1963 yılındaki büyük depremde Üsküp adeta yerle bir olurken köprü çok fazla hasar almamış. Yıllar içerisinde çeşitli restorasyonlardan geçirilen Taş Köprü’nün yapımı ile ilgili net bir bilgi bulunmuyor. 1450’li yıllarda inşa edildiği tahmin edilen Taş Köprü 12 kemerli, 200 metre uzunluğunda ve sadece yayaların kullanımına açık.
Taş Köprü’nün bir nevi Doğu ile Batı’yı birleştirme görevi üstlenmesi de oldukça manidar. Bir tarafı Makedonya Meydanı’na, bir tarafı Eski Türk Çarşısı’na bağlanan Taş Köprü Üsküp’ün simgesi konumunda.
Taş Köprü’nün yanı başında tahtında oturan imparator heykeli dikkatinizi çekebilir. Bu heykel Kuzey Makedonya doğumlu Bizans İmparatorluğu’nun kurucusu olan I. Justinianus’a ait.
7- Sanat Köprüsü
Üsküp’te görülmeye değer köprülerden biri de heykellerle süslü Sanat Köprüsü. (Art Bridge) Vardar Nehri üzerinde uzanan Sanat Köprüsü Üsküp 2014 projesi kapsamında inşa edilen yapılar arasında. Kuzey Makedonya’nın önde gelen müzisyen ve sanatçılarının heykellerini görebileceğiniz Sanat Köprüsü fotoğraf tutkunları için de başlı başına bir cazibe noktası!
8- Kuzey Makedonya Arkeoloji Müzesi
Sanat Köprüsü’nün tam karşısında görebileceğiniz görkemli bina Kuzey Makedonya Arkeoloji Müzesi. Burası da şehirdeki pek çok yapı gibi Üsküp 2014 projesi ile hayata geçirilmiş. Tarih öncesi çağlardan Orta Çağ dönemine uzanan 6 bine yakın objenin sergilendiği Kuzey Makedonya Arkeoloji Müzesi’nde orijinali ülkemizde bulunan İskender Lahdi’nin replikasını görmek mümkün.
Kuzey Makedonya Arkeoloji Müzesi’ne Giriş Ücreti: 150 dinar.
Kuzey Makedonya Arkeoloji Müzesi Ziyaret Saatleri: Salı-Pazar: 10.00-18.00, pazartesi günleri kapalı.
9- Üsküp Türk Çarşısı: Eski Üsküp’te Görülmesi Gereken Yerler
İstanbul Kapalıçarşı’dan sonra dünyadaki en büyük Türk Çarşısı olan Üsküp Türk Çarşısı seyahatinizin en keyif veren duraklarından biri olacak. Osmanlı döneminden kalma hamamlar, kervansaraylar, camiler, hanlar ile çevrili olan Üsküp Türk Çarşısı’nda küçük bir Anadolu kasabasında geziyormuş hissine kapılmanız mümkün.
Üsküp Türk Çarşısı’nın girişinde sizi tüm heybetiyle II. Philip heykeli karşılıyor. Büyük İskender’in babası olan II. Philip’in yüzü Makedonların yaşadığı tarafa dönük, sağ eliyle adeta oğlunu selamlıyor. Heykelin ismi ise Warrior yani Savaşçı. II. Philip heykelinin biraz ilerisinde Büyük İskender’in annesi Olympia’nın heykelini görebilirsiniz.
Üsküp Çarşısı’ndaki dükkanların bir çoğu Arnavut ve Osmanlı döneminden kalma Türkler tarafından işletiliyor. Hediyelik eşya dükkanları, antikacılar, kuyumcular, restoranlar ve kafelerle çevrili Üsküp Türk Çarşısı’nda tabelaların pek çoğu Türkçe. Para bozdurmak isterseniz buradaki döviz bürolarını tercih edebilirsiniz.
Karnınız acıktığında Üsküp mutfağının birbirinden lezzetli yemeklerini deneyebileceğiniz restoranların büyük bir kısmı Üsküp Türk Çarşısı’nda. Tire köftesine benzeyen cevapci için Destan, güveçte kurufasulye (tavce gravche) için Turist tercih edebileceğiniz lezzet durakları arasında.
Balkanlar’ın meşhur tatlısı trileçe yemek isterseniz Nexho diğer ismiyle Mado Prom listenizde mutlaka bulunsun. Burada tatlınızı yerken karşısındaki Laçi çay ocağından demleme çayınızı ya da Türk kahvenizi ısmarlayabilirsiniz. Üsküp’te ne nerede yenir? diyenler Üsküp Yeme İçme Rehberi yazımı okuyabilir.
10-Davut Paşa Hamamı
15. yüzyıldan günümüze kalan tarihi Osmanlı hamamlarından biri olan Davut Paşa Hamamı II. Bayezit’in sadrazamı Davut Paşa tarafından inşa ettirilmiş. Üsküp Türk Çarşısı’nın girişinde yer alan Davut Paşa Hamamı 1948 yılından bu yana Makedonya Ulusal Galerisi olarak ziyaretçilerini ağırlıyor. Davut Paşa Hamamı Pazartesi günleri hariç diğer günler 10.00-18.00 saatleri arasında ziyaret edilebilir, giriş ücreti 100 dinar.
Üsküp Eski Türk Çarşısı’nda ziyaret edebileceğiniz diğer bir hamam ise Çifte Hamam. 15. yüzyılda İsa Bey tarafından yaptırılan Çifte Hamam da tıpkı Davut Paşa Hamamı gibi günümüzde modern sanat galerisi olarak hizmet veriyor.
11- Suluhan
Üsküp’te yüzyıllar öncesinden günümüze kalan üç tarihi handan biri Suluhan. İshak Bey tarafından 15. yüzyılın ortalarında inşa edilen Suluhan’ı görünce Gaziantep ve Diyarbakır’daki hanlar gözümde canlandı. Şimdilerde Üsküp Üniversitesi Güzel Sanatlar Akademisi’ne ev sahipliği yapan Suluhan biraz kaderine terk edilmiş durumda, umarım yakın zamanda restore edilerek daha iyi bir görünüme kavuşur.
Suluhan ile birlikte Kurşunlu Han ve Kapan Han da Üsküp’teki tarihi kervansaraylar arasında yer alıyor ancak bizim ziyaret ettiğimiz dönemde kapalı olduğu için gezemedik.
12- Murat Paşa Camii
Üsküp’ün en büyük camii olan Murat Paşa Camii Sultan II. Murat tarafından 1436 yılında inşa edilmiş. Üsküp Türk Çarşısı’nda yer alan Murat Paşa Camii günümüzde ibadete açık durumda. Yavuz Sultan Selim’in sadrazamı Mustafa Paşa tarafından inşa ettirilen Mustafa Paşa Camii de 1492 yılından günümüze dek Üsküp’ün önde gelen ibadet merkezlerinden biri.
13- Üsküp Kalesi
Roma İmparatorluğu döneminde MS. 6. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilen Üsküp Kalesi Türk Çarşısı’na oldukça yakın bir konumda yer alıyor. Çok sayıda restorasyon sonrası günümüze ulaşan Üsküp Kalesi’ne biz çıkmadık ama gitmek isterseniz giriş çoğu zaman kapalı olabiliyormuş, aklınızda bulunsun.
14- Üsküp Şehir Parkı
Üsküp’te en keyifli zaman geçirdiğim yerlerden biri Üsküp Şehir Parkı oldu. Sabah erkenden uyanıp Vardar Nehri’nin kıyısında yürüyüş yaparak ulaştığım şehir parkı geniş bir alana yayılmış. Sonbaharda ziyaret etmenin avantajıyla renkleri sarıdan kırmızıya dönen ağaçlar adeta renk cümbüşü yaratırken kuş sesleri eşliğinde geçirdiğim bir saat tüm yorgunluğumu unutturdu.
Üsküp Şehir Parkı içerisinde çay, kahve ve taze meyve suyu satan mobil kafeler ağırlıkta. Karnınız acıktığında pizza vb. atıştırmalıklar da bulmanız mümkün. Vaktiniz kalırsa Üsküp Şehir Parkı’nı görmeden Üsküp’ten ayrılmayın derim.
Üsküp’e Yakın Gezilecek Yerler
Bana kalırsa Üsküp kent merkezine bir tam gün ayırmanız yeterli. Fazladan bir gününüz daha varsa Üsküp çevresine ayırmanızı öneririm. Üsküp kent merkezine yarım saat uzaklıktaki Vodno Dağı, Makedonya Köyü ve teleferikle çıkılan Milenyum Haçı gezi listenize ekleyebileceğiniz yerler arasında. Kuzey Makedonya’nın doğa harikası Matka Kanyonu ise yarım gününüzü alacak muhteşem bir rota.
15- Vodno Dağı
Vodno Dağı Üsküp’ün göz alıcı doğasında vakit geçirmek için ideal bir adres, zira kent merkezindeki devasa heykeller bir süre sonra üzerinize gelmeye başlıyor. 🙂 Vodno Dağı için kıvrımlı yollardan ilerlerken sarıdan kırmızıya dönen ağaçlar yukarıda bizi bekleyen manzaranın habercisi gibiydi.
Yaz-kış turizme açık olan Vodno Dağı’nda piknik yapmak, bisiklete binmek, doğa ile iç içe zaman geçirmek mümkün. Yiyecek, içecek ihtiyacınızı karşılayabileceğiniz büfeler mevcut. Üsküp şehrini panoramik olarak görebileceğiniz Vodno Dağı’nda 12. yüzyıldan günümüze gelen St. Panteleimon Manastırı da yer alıyor.
16- Milenyum Haçı
Üsküp’te gezerken zirvedeki haç dikkatinizi çekebilir. 2002 yılında Makedonya bölgesinde Hristiyanlığın 2000. yılına ithafen dikilen Milenyum Haçı Vodno Dağı’nın zirvesinde yer alıyor. 66 metre yüksekliğindeki Milenyum Haçı dünyanın en büyük haç işaretlerinden biri olarak gösteriliyor. Milenyum Haçı’na Vodno Dağı’ndan teleferik ile çıkılabiliyor ancak gezimiz sırasında pandemi nedeniyle teleferik kapatılmış durumdaydı.
17- Makedonya Köyü
Vodno Dağı’na gelmişken Makedonya Köyü’nü de görelim istedik ama burası da pandemi nedeniyle kapısına kilit vurulan yerlerden biriydi. Vodno Dağı aslında Arnavutların yoğunlukla yaşadığı bir bölge, bu köyü de turizm amacıyla yeni inşa etmişler. Osmanlı mimarisine sahip evlerden oluşan köye Arnavut köyü yerine Makedon Köyü ismini koymuşlar.
Köy evlerine bakınca tıpkı Ohri’deki gibi Safranbolu gözünüzde canlanıyor. Üsküp’e geldiğinizde Makedonya Köyü’nü görmek isterseniz güncel ziyaret durumunu kontrol etmeyi unutmayın.
Vodno Dağı’na otobüs ile gitmek isterseniz Üsküp otobüs terminalinden bineceğiniz 25 numaralı kırmızı otobüsler haftanın her günü 08.00-18.20 saatleri arası yarım saatte bir sefer düzenliyor. Otobüsler teleferiğin bulunduğu noktaya kadar sizi bırakıyor.
18- Matka Kanyonu
Matka Kanyonu Üsküp seyahatimin en keyifli gezi noktalarından biri oldu. Üsküp’e ortalama 20 dakika uzaklıkta, seyrine doyulmaz manzaralar sunan Matka Kanyonu doğa tutkunlarının kaçırmaması gereken bir adres. Biz Matka Kanyonu ve Vodno Dağı için yarım günlük tur ayarladık. Kişi başı 20 euro ödediğimiz (Matka tekne turu ücreti dahil) şoförümüz Türk asıllıydı. Hem dil sorunu yaşamadan bol bol sohbet ettik hem de gittiğimiz yerlerle ilgili çok güzel bilgiler edindik.
Matka Kanyonu Vardar ile Treska nehirlerinin birleştiği noktada yer alan Makedonya’nın en eski yapay gölü. Matka Kanyonu’na geldiğinizde pek çok aktivite sizleri bekliyor. Trekking ile kanyonda keşif turuna çıkabilir, kano kiralayarak gölün sakin suları arasında kürek çekebilir ya da tekne ile dünyanın en derin sualtı mağarası olan Vrelo Mağarası’nı ziyaret edebilirsiniz. Dilerseniz Matka Kanyonu Gezisi yazımı okuyabilirsiniz.
Üsküp ile ilgili daha detaylı bilgileri Instagram @seyahatimgeldi hesabımda bulabilir, daha fazla gezi önerisi için beni takip edebilirsiniz.
Üsküp gezisi planlıyorsanız aşağıdaki yazılarıma da göz atmanızı tavsiye ederim:
- Üsküp Seyahati Öncesinde Bilmeniz Gerekenler
- Üsküp’te Nerede Kalınır?
- Üsküp Yeme İçme Rehberi
- Ohrid Gezilecek Yerler