Bursa’da görülmesi gereken tarihi yerleri bitirdikten sonra şimdi şehrin en keyifli yerlerinin tadını çıkarma zamanı! Şehre bir o kadar yakın ama karmaşadan uzak iki eski Rum köyü Mudanya ve Tirilye Bursa’nın arka bahçesi. Zeytinyağının en iyisi de burada, balık ve mezelerin de… Mudanya ve Tirilye gezi rehberi ile bu yerleri daha yakından tanımaya ne dersiniz?
Mudanya ve Tirilye rehberine geçmeden önce aşağıdaki yazılara da göz atabilirsiniz!
- Bursa Gezilecek Yerler
- Bursa’ya Yakın Gezilecek Yerler
- Cumalıkızık Köyü
- Gölyazı Gezi Rehberi
- Uludağ Kayak Merkezi
- Bursa’da En İyi İskender Nerede Yenir?
Sokakları deniz kokan, tarihi evleriyle sizi bir anda geçmişe götüren Mudanya Bursalıların yazın serinlemek için uğrak noktalarından biri. Bursa’ya yaklaşık yarım saat mesafede bulunan Mudanya’da yazlık evler ağırlıkta. Mudanya her ne kadar eski bir Rum köyü olarak bilinse de ilçe tarihi çok daha eskilere, 7. yüzyıla uzanıyor. Antik çağdaki ismi Myrleia olarak geçen Mudanya Roma İmparatorluğu döneminde ordu üssü olarak kullanılmış, 1204 tarihinde Haçlı Ordusu hakimiyetine geçerek ismi Montaneia olarak değiştirilmiş.
1321 yılında Bursa’nın Orhangazi tarafından fethedilmesiyle Osmanlı egemenliğine geçen Mudanya zeytin ve zeytinyağı üretimi sayesinde bölgenin önemli bir ticaret merkezi olmaya başlamış. Mudanya’yı bu denli özel kılansa hiç şüphesiz Kurtuluş Savaşı’nı sonlandıran Mudanya Mütarekesi. 3 Ekim 1922 tarihinde imzalanan Mudanya Mütarekesi ile Türkiye Cumhuriyeti’nin temelleri atıldı. 1924 yılındaki mübadele sonrası Mudanya’da yaşayan Rumlar Yunanistan’a göç etmeye başlayınca bölgedeki Türk nüfusu yıllar içerisinde arttı. Günümüzde Bursa’nın arka bahçesi olarak adlandırılan Mudanya İstanbul’a olan yakınlığı sayesinde özellikle hafta sonları şehirden kaçış noktalarından biri.
Mudanya’ya Nasıl Gidilir?
Yazının İçindekiler
Mudanya İstanbul arası ulaşım oldukça kolay. İstanbul Eminönü‘nden düzenli olarak hareket eden Bursa Deniz Otobüsü (BUDO) ile yolculuk 110 dakika sürüyor. Bilet ücreti 40 TL. Ancak BUDO kampanyalarını takip ederseniz indirim fırsatlarını yakalayabilirsiniz. Biletinizi BUDO’nun internet sayfası üzerinden satın alabileceğiniz gibi Eminönü Deniz Otobüsü Terminali‘nden de alabilirsiniz. Ancak hafta sonu ve bayramlarda yoğunluk fazla olduğu için biletinizi günler öncesinden ayırtmanızı öneririm.
Mudanya ulaşım konusunda dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta da hava durumu. Özellikle lodoslu havalarda deniz otobüsü seferleri iptal olabiliyor. Bildiğiniz üzere Bursa’nın lodosu hayli meşhur. Sefer iptali olmasa bile yolculuk fazlasıyla sallantılı olabilir, benim gibi deniz tutması sorununuz varsa BUDO yolculuğu zor geçebilir, aman dikkat:) Mudanya İskelesinden sonra Rum mahallesine sahilden keyifli bir yürüyüşle ulaşmanız 15 dakika sürüyor.
Bursa’dan Mudanya’ya Nasıl Gidilir?
Bursa’dan Mudanya’ya ulaşımın en kolay yolu Organize Sanayi önündeki minibüslere binmek. Organize Sanayi’ye nasıl ulaşırım derseniz Bursa Kart alarak metroya binmeniz ve Emek istasyonunda inmeniz yeterli. Zaten Emek bu yöndeki son istasyon. Organize Sanayi’nin önünden her on beş dakikada bir minibüs hareket ediyor. Ücret kişi başı 4 TL. Yolculuk ortalama yarım saat sürüyor. Dilerseniz önce Güzelyalı’da inip sahil kenarından yürüyerek Mudanya’ya gelebilirsiniz. Güzelyalı da Bursa’nın keyifli sahil beldeleri arasında, özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında geldiğinizde kendinizi sakin bir Ege kasabasındaymış gibi hissetmeniz mümkün.
Mudanya Gezilecek Yerler
Yıllar önce Rumların yaşadığı evler ve mahaller arasında dolaşırken adeta o günlere geri dönüyorsunuz. Biz Mudanya gezimize eski adıyla Girit Mahallesi şimdiki adıyla Halitpaşa Mahallesi’nden başladık. Rumlardan kalan konakların büyük kısmı restore edilse de yaşanmışlığın izleri sokaklarda hala hakim. Birbirinden güzel konaklar ve evler adeta başımızı döndürüyor. ‘Şu evin önünde de fotoğraf çekmeliyim’ derken yarım saatte gezilecek yere bir buçuk saat harcadığımızı fark ediyoruz 🙂 Olsun, böyle gezmek en güzeli! Mudanya’ya hafta içi gelirseniz gezerken çok daha fazla keyif alırsınız. Şansınıza hava da güzelse deniz kenarında yürüyüş yapmak öyle keyifli ki, Bursa’ya dönmek istemeyebilirsiniz 🙂
Mudanya Mütareke Evi Müzesi
Mudanya girişinde deniz tarafındaki beyaz köşk Mudanya Mütareke Evi. Kurtuluş Savaşı’nı sonlandıran Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın imzalandığı ev olarak biliniyor. Burası aynı zamanda bir müze, biz pazartesi günü gittiğimiz için kapalıydı. Mudanya Mütareke Evi Müzesi’ni pazartesi günleri hariç haftanın her günü 8.30-11.30/13.30-16.30 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. Giriş ücreti 6 TL. (2019)
Mudanya Mütareke Evi’nin hemen karşısındaki parkta İsmet İnönü’nün heykeli göreceksiniz. Mütareke Anıtı olarak bilinen heykel Kurtuluş Savaşı sonrasında imzalanan Mudanya Mütarekesi’ni temsilen dikilmiş.
Rakı, Balık, Meze 3’lüsünün Hayat Bulduğu Yer: Mudanya
Gez, gez nereye kadar karnımız acıktı diyorsanız BUDO’nun ilerisinde meşhur Tirilye Muhallebicisi lezzetli tatlılarıyla sizi bekliyor. Hem muhallebisini hem de sütlacını deneme fırsatı bulduğum Tirilye Muhallebicisi’ni gerek servisi, gerek mekanın ferahlığı gerekse lezzetiyle çok beğendim. Mekanda sadece tatlı yok, kahvaltı ve ana yemek çeşitleri ile zengin bir menüye sahip.
Mudanya’ya gelmişken lezzetli deniz ürünlerini tatmadan olmaz. Bunun içinse doğru adres Kıyı Balık. Mudanya’da denize kıyısı olan tek balık restoranı olma özelliğine sahip Kıyı Balık’ta balığa ve mezeye doyabilirsiniz. Yaz-kış açık olan mekanın dışarısı kadar içerisi de oldukça keyifli. Mis gibi deniz kokusu iştahınızı açarken zengin meze tabağı arasında seçim yapmakta zorlanabilirsiniz. Antep fıstığı, lor peyniri ve bol zeytinyağı ile Girit mezesi, çıtır çıtır kalamarı, dumanı üzerinde karidesi ile damakları şenlendiren mekanda ana yemek olarak levrek tercih edebilirsiniz. Balığın üzerine tatlı yenir sözünü doğrulamak için güveçte sıcak sıcak gelen tahin helvasını da yedikten sonra gününüzü mutlu sonla noktalayabilirsiniz.
Mudanya’nın biraz ilerisinde yer alan Yat Limanı’nda gün batımına denk gelirseniz harika fotoğraf kareleri yakalayabilirsiniz. Bu manzara beni kesmez diyorsanız sizi arabayla beş dakika uzaklıktaki Yıldıztepe’ye alalım!
Püfür püfür esen rüzgarıyla, eşsiz Gemlik Körfezi manzarası ile Yıldıztepe günü uğurlayabileceğiniz, yazın sıcakta ferahlayabileceğiniz bir yer. Arabanız varsa aklınızda bulunsun 🙂
Deniz manzarasına doyabileceğiniz bir diğer yer ise Kumyaka. Daha çok yazlık evlerin bulunduğu bu şirin belde Tirilye yolu üzerinde. Yazın denize girilebilen küçük bir kumsalı da bulunuyor.
Eski Bir Rum Köyü: Tirilye
Mis kokulu çam ağaçları, alabildiğine uzanan deniz manzarası, daracık sokakları ve tarihe tanıklık eden evleriyle Tirilye eski bir Rum Balıkçı kasabası. Rumca 3 papaz anlamına gelen Tirilye ismi bir zamanlar Zeytinbağı olarak değiştirilse de sonradan tekrar eski ismi kullanılmaya devam edilmiş.
Biz Mudanya’dan arabayla geçtik Tirilye’ye. Eğer aracınız yoksa Mudanya İskelesi’nin önünden düzenli olarak minibüsler hareket ediyor. Mudanya’ya yarım saat uzaklıkta bulunan bu şirin beldeyi keşfetmeye meşhur tepesinden başladım. Tam karşımda Gemlik Körfezi’nin muhteşem manzarası ve ona eşlik eden ılık rüzgar… Hemen yanımda bulunan Tarihi Çamlı Kahve’de oturup kendime tavşan kanı bir çay söylüyorum, zamanı burada durdurabilsem keşke…
Tirilye sokaklarını gezerken bu evlerle sık sık karşılaşıyorsunuz. Eski evlerde özel bir şeyler var sanki. Belki inanılmaz işçilikleri, kaliteli malzemeleri yok aksine unutulmaya yüz tutmuş bizlere anlatacak hikayeleri var. Eski evler hikayeler anlatır, tarihi baştan yazar. Onların bir geçmişi var; içinde benim, sizin ya da hiç tanımadıklarımızın olduğu bir geçmiş… Eski bir eve girmek tarihe bir adım atmak gibi, tarih kitabının sayfalarına sarılıp tarihin bir parçası olmak gibi… Tirilye’de cadde ortasındaki bu evin anlattığı hikaye herkese göre değişiyor, umarım bu hikayeye sahip çıkabiliriz….
Tirilye bohem ruhunu yıllar geçse de hiç kaybetmemiş. Tirilye’de gezilecek dört önemli tarihi yapı bulunuyor. Ancak ne yazık ki hepsi harap halde. Kapılarına zincir vurulduğu için içerilerini gezemiyorsunuz, sadece dışarıdan fotoğraflarını çekebiliyorsunuz. Bunlar sırasıyla:
Tirilye Gezilecek Yerler: Kemerli Kilise
Duvarlarında resim olan ilk kilise olarak öne çıkan Kemerli Kilise 13.yy’dan kalma bir Ortodoks kilisesi. Bakire Meryem’e adanan kilisenin neredeyse yıkılacak durumda olması içler acısı.
Dündar Evi
Yuannes Kilisesi olarak da bilinen Dündar Evi mübadele sonrası Rumlar’ın Girit’e göç etmesiyle birlikte özel mülkiyete geçmiş, ancak şu an içinde oturan kimse bulunmuyor. 12.yy’dan günümüze gelen Dündar Evi 3 katlı ancak çok bakımsız.
Taş Mektep
1909 yılında inşa edilen Taş Mektep dört katlı ve oldukça görkemli bir yapı. Kazım Karabekir tarafından savaş yıllarında yetim çocukların eğitim gördüğü Taş Mektep sonrasında ilk ve ortaokul olarak hizmet vermiş. 1989 yılında Uludağ Üniversitesi’ne devredildikten sonra şu an belediyeye ait ve önümüzdeki yıllarda restore edilerek kullanılması öngörülüyormuş. İçerisinin içki şişeleri ve cam kırıkları ile dolu olması, duvarlarına spreylerle yazılar yazılması tarihimize neden sahip çıkamadığımızı tekrar tekrar sorgulamamıza neden oluyor.
Fatih Camii
Rumlardan kalma Aya Todori kilisesi Tirilye’nin Osmanlı hakimiyetine girmesinden sonra minare eklenerek Fatih Camii’ne dönüştürülmüş.
Tirilye Gezi Notları
- Geçmişte bir zamanlar Postane olarak hizmet veren, şu anda ise özel mülk olan binayı da listenize eklemelisiniz. Giriş katındaki Zeytinci’den yörenin lezzetli zeytinleri ve zeytinyağını tatmanızı öneririm.
- Bursa’nın arka bahçesi olan Tirilye’de şu an hiç Rum yaşamıyormuş. Mübadele sonra Girit’e göç eden Rumlar yerine köye Selanik, Bulgaristan gibi ülkelerden gelen Türkler yerleşmiş.
- Tirilye hafta sonu kaçamağı yapmak için ideal bir yer. Sahilde sıralanmış balık restoranlarında karnınızı doyurabilirsiniz, hatırlatmakta fayda var buranın barbunya balığı meşhur. Zeytinin ve zeytinyağının en iyisini yine burada bulabilirsiniz.
- Ben Mudanya ve Tirilye gezisini aynı güne sığdırdım. Eğer vaktiniz kısıtlıysa Mudanya ve Tirilye’yi siz de bir günde gezebilirsiniz.
*Seyahatlerimle ilgili daha fazla fotoğraf için beni seyahatimgeldi instagram hesabımdan da takip edebilirsiniz.
*Mudanya ve Tirilye gezi rehberi ile ilgili kafanıza takılan bir şey mi var? Düşüncelerinizi yorumlara yazarsanız çok sevinirim:)
